24 Οκτωβρίου: Παγκόσμια Ημέρα κατά της Πολιομυελίτιδας

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Πολιομυελίτιδας (World Polio Day) γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 24 Οκτωβρίου για να υπενθυμίσει τις προσπάθειες του ΟΗΕ και των υπηρεσιών του (Unicef, Π.Ο.Υ.) για την εξάλειψη της πολιομυελίτιδας, μιας από τις πιο σοβαρές παιδικές ασθένειες του παρελθόντος και κύρια αιτία της παιδικής αναπηρίας.

Η πολιομυελίτιδα είναι μια εξαιρετικά μολυσματική ασθένεια που προκαλείται από έναν ιό. Εισβάλλει στο νευρικό σύστημα και μπορεί να προκαλέσει ολική παράλυση σε λίγες ώρες. Ο ιός μεταδίδεται με διάχυση από άνθρωπο σε άνθρωπο κυρίως μέσω της περιτοναϊκής οδού και πολλαπλασιάζεται στο έντερο. Τα αρχικά συμπτώματα είναι πυρετός, κόπωση, πονοκέφαλος, έμετος, δυσκαμψία του λαιμού και πόνος στα άκρα.

 1 στις 200 λοιμώξεις οδηγεί σε μη αναστρέψιμη παράλυση (συνήθως στα πόδια). Μεταξύ αυτών των παραλυμένων, το 5% έως 10% πεθαίνουν όταν οι αναπνευστικοί μύες τους ακινητοποιηθούν.

Η πολιομυελίτιδα επηρεάζει κυρίως τα παιδιά κάτω των 5 ετών.

Οι περιπτώσεις που οφείλονται σε επιθετικούς ιούς πολιομυελίτιδας έχουν μειωθεί περισσότερο από 99% από το 1988, από περίπου 350.000 περιπτώσεις, σε 33 αναφερόμενες περιπτώσεις το 2018.

Εμβόλια κατά της πολιομυελίτιδας

Η ανάπτυξη αποτελεσματικών εμβολίων για την πρόληψη της παραλυτικής πολιομυελίτιδας ήταν μια από τις σημαντικότερες ιατρικές ανακαλύψεις του 20ού αιώνα. Χρησιμοποιούνται  δύο τύποι εμβολίων:

• Το αδρανοποιημένο εμβόλιο της πολιομυελίτιδας (IPV) και
• Το εμβόλιο της πολιομυελίτιδας από το στόμα (OPV).

Εμβόλιο OPV

Το εμβόλιο της πολιομυελίτιδας από το στόμα  (OPV) είναι το κυρίαρχο εμβόλιο που χρησιμοποιείται στον αγώνα για την εξάλειψη της ασθένειας. Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι εμβολίου πολιομυελίτιδας  από το στόμα, το οποίο μπορεί να περιέχει ένα, συνδυασμό δύο ή και των τριών διαφορετικών οροτύπων εξασθενημένου εμβολίου.

• Το μονοσθενές εμβόλιο (mOPVs) αναπτύχθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1950 και αποδίδει ανοσία σε έναν μόνο από τους τρεις ορότυπους του OPV.
• Το δισθενές OPV(bOPV)  αναπτύχθηκε τον Απρίλιο του 2016 και περιέχει μόνο εξασθενημένο ιό των οροτύπων 1 και 3, στον ίδιο αριθμό όπως στο τρισθενές εμβόλιο. Το δισθενές OPV προκαλεί καλύτερη ανοσοαπόκριση έναντι των ιού πολιομυελίτιδας τύπου 1 και 3 από το τρισθενή OPV, αλλά δεν δίνει ανοσία έναντι του ορότυπου 2.
• Το τρισθενές εμβόλιο (tOPV) ήταν το κυρίαρχο εμβόλιο που χρησιμοποιείται για την ρουτίνα ανοσοποίησης κατά του ιού πολιομυελίτιδας πριν τον Απρίλιο του 2016. Αναπτύχθηκε στη δεκαετία του 1950 από τον Albert Sabin και αποτελείται από ένα μίγμα ζωντανών, εξασθενημένων πολιοϊών και των τριών οροτύπων. Ονομάζεται επίσης «εμβόλιο Sabin». Το tOPV είναι φθηνό και αποτελεσματικό και προσφέρει μακροχρόνια προστασία και στους τρεις ορότυπους του ιού πολιομυελίτιδας.

Οι εξασθενημένοι πολιοϊοί που περιέχονται στο OPV είναι ικανοί να αναπαράγονται αποτελεσματικά στο έντερο, αλλά είναι περίπου 10.000 φορές λιγότερο σε θέση να εισέλθουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Αυτό επιτρέπει στα άτομα να αποκτήσουν μια ανοσοαπόκριση έναντι του ιού. Σχεδόν όλες οι χώρες που έχουν εξαλείψει την πολιομυελίτιδα χρησιμοποίησαν το OPV για να διακόψουν τη μετάδοση του ιού από άτομο σε άνθρωπο.

Εμβόλιο IPV

Το αδρανοποιημένο εμβόλιο πολιομυελίτιδας (IPV) αναπτύχθηκε το 1955 από τον Δρ Jonas Salk και ονομάζεται επίσης και «εμβόλιο Salk». Το IPV αποτελείται από αδρανοποιημένα τμήματα του ιού της πολιομυελίτιδας και από τους τρεις τύπους. Χορηγείται με ενδομυϊκή ή ενδοδερμική ένεση και πρέπει να χορηγείται από εκπαιδευμένο ιατρό. Το IVP παράγει αντισώματα στο αίμα και στους τρεις τύπους ιού πολιομυελίτιδας. Σε περίπτωση μόλυνσης, αυτά τα αντισώματα αποτρέπουν την εξάπλωση του ιού στο κεντρικό νευρικό σύστημα και προστατεύουν από την παράλυση.

 

Πηγή: http://polioeradication.org/