Έγγραφο του Υπουργείο Υγείας για τη μη ύπαρξη θεσμικού πλαισίου για τη λειτουργία των κοινωνικών φαρμακείων
Αθήνα, 19 Οκτωβρίου 2017
Αριθμ. Πρωτ. 3727
Προς : 1. Φαρμακευτικοί Σύλλογοι της Χώρας
2. Περιφέρειες της Χώρας (Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας)
Κοινοποίηση : 1. Υπουργός Υγείας, κ. Ανδρέας Ξανθός
2. Πρόεδρος του Ε.Ο.Φ., κ. Αικατερίνη Αντωνίου.
Θέμα: «Ίδρυση και λειτουργία Κοινωνικών Φαρμακείων»
Ως είναι γνωστό, τόσο ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος όσο και πολλοί Φαρμακευτικοί Σύλλογοι και φαρμακοποιοί είχαν από την πρώτη στιγμή υποστηρίξει και συνδράμει στη λειτουργία των κοινωνικών φαρμακείων για την ανακούφιση των ασθενών κοινωνικών ομάδων που πλήττονταν από την οικονομική κρίση.
Δεδομένων όμως των πρόσφατων νομοθετικών πρωτοβουλιών (Ν. 4368/2016 και ΚΥΑ Α3(γ)/ΓΠ/οικ.25132/04.4.2016) με τις οποίες θεσπίζεται το δικαίωμα ελεύθερης πρόσβασης σε όλες τις δημόσιες δομές υγείας για την παροχή νοσηλευτικής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε ανασφάλιστους και σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, ευλόγως τίθεται το ερώτημα ως προς τη σκοπιμότητα τόσο της συνέχισης λειτουργίας των ήδη λειτουργούντων κοινωνικών φαρμακείων, πόσω μάλλον της ίδρυσης νέων κοινωνικών φαρμακείων από Δήμους ή άλλους φορείς.
Για το λόγο αυτό ο Π.Φ.Σ. έχει ζητήσει από τον Υπουργό Υγείας την κατάργηση των κοινωνικών φαρμακείων, τα οποία ομολογουμένως προσέφεραν πολύτιμες υπηρεσίες κατά την περίοδο της κρίσης. Η ειδοποιός όμως διαφορά είναι ότι τα ήδη λειτουργούντα κοινωνικά φαρμακεία ήσαν αποτέλεσμα πρωτοβουλιών και κινητοποίησης των τοπικών κοινωνιών που ευαισθητοποιήθηκαν και έδωσαν εθελοντικώς λύσεις, και ουχί «επαγγελματικά» κοινωνικά φαρμακεία όπως τα υπό ίδρυση δημοτικά.
Το τελευταίο διάστημα ο Π.Φ.Σ. έχει καταστεί δέκτης αναφορών από Φαρμακευτικούς Συλλόγους ότι ορισμένοι Δήμοι στην χώρα έχουν εξαγγείλει την ίδρυση, στελέχωση και λειτουργία δημοτικών κοινωνικών φαρμακείων σε συνεργασία και με πόρους των οικείων Περιφερειών. Προέβη μάλιστα σε αποστολή σχετικών εγγράφων προς τους Φαρμακευτικούς Συλλόγους, στην περιφέρεια των οποίων επρόκειτο να ιδρυθούν και λειτουργήσουν κοινωνικά φαρμακεία από Δήμους. Επίσης εγκαίρως κοινοποιήθηκαν οι απόψεις του Π.Φ.Σ. επί του εν λόγω ζητήματος στον Υπουργό Υγείας, κ. Ανδρέα Ξανθό, καθώς και στην Πρόεδρο του Ε.Ο.Φ., κ. Αικατερίνη Αντωνίου.
Ως έχουμε αναφέρει εγγράφως προς πάσα κατεύθυνση δεν υφίσταται θεσμοθετημένο, καθορισμένο και σαφές πλαίσιο σύμφωνα με την κείμενη φαρμακευτική νομοθεσία το οποίο να ορίζει την ίδρυση και λειτουργία των κοινωνικών φαρμακείων.
Επίσης, ΟΥΔΕΝ αναφέρεται στην κείμενη φαρμακευτική νομοθεσία περί της προμήθειας, χορήγησης και αποθήκευσης των φαρμάκων που χορηγούνται ανεξέλεγκτα από τα κοινωνικά φαρμακεία, πόσω μάλλον για την προμήθεια, χορήγηση και αποθήκευσης ναρκωτικών…
Έτσι ο Π.Φ.Σ. έχει εγκαίρως εγείρει τις σοβαρότατες ενστάσεις και ανησυχίες του ως προς το καθεστώς λειτουργίας των κοινωνικών φαρμακείων που εξαγγέλλονται με ευκολία από τοπικούς παράγοντες, καθώς τίθενται μείζονα ζητήματα Δημόσιας Υγείας και προστασίας της υγείας των πολιτών από την ανέλεγκτη χορήγηση, προμήθεια και αποθήκευση φαρμάκων και ναρκωτικών. Είχε δε επισημάνει ότι δεν υφίσταται νομοθετικό πλαίσιο σύμφωνα με την κείμενη φαρμακευτική νομοθεσία που να ορίζει την ίδρυση και λειτουργία των κοινωνικών φαρμακείων εν γένει.
Κατόπιν σχετικής ενημερώσεως του Φαρμακευτικού Συλλόγου Ηλείας ότι επρόκειτο να ιδρυθεί και λειτουργήσει κοινωνικό φαρμακείο από τον Δήμο Ήλιδας, ο Π.Φ.Σ. προέβη άμεσα στην αποστολή της από 14.9.2017 εξωδίκου δηλώσεως προς 1) τον Δήμο Ήλιδας της Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος, και 2) την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος, κοινοποιούμενης προς 1) τον Υπουργό Υγείας, κ. Ανδρέα Ξανθό, 2) την Πρόεδρο του Ε.Ο.Φ., κ. Αικατερίνη Αντωνίου, 3) την Εισαγγελία Πρωτοδικών Αμαλιάδος, 4) το Σώμα Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας, και 5) την Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος (Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας, Τμήμα Φαρμάκων – Φαρμακείων). Με την εν λόγω εξώδικη δήλωση καλούσαμε τον Δήμο Ήλιδας και την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος 1) να προβούν στην διακοπή λειτουργίας του κοινωνικού φαρμακείου στην Αμαλιάδα, και 2) να απέχουν από οιανδήποτε ενέργεια για την επαναλειτουργία του εν λόγω κοινωνικού φαρμακείου, αναφέροντας ότι στην περίπτωση που δεν ενεργήσουν όλα όσα ανωτέρω ορίζονται, θα προσφύγουμε άμεσα ενώπιον των αρμόδιων δικαστηρίων επί σκοπώ προστασίας της Δημόσιας Υγείας και της υγείας των πολιτών.
Το Υπουργείο Υγείας (Διεύθυνση Φαρμάκων και Προϊόντων Υγείας, Τμήμα Β΄) δυνάμει του υπ’ αριθμόν πρωτοκόλλου Γ5(β)/Γ.Π./70644/26.9.2017 εγγράφου του σε απάντηση ερωτήματος της Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος (Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας, Τμήμα Φαρμάκων – Φαρμακείων) αποδέχεται ότι: «Σε απάντηση του ανωτέρω σχετικού εγγράφου σας, σας αναφέρουμε ότι στην ισχύουσα φαρμακευτική νομοθεσία δεν υφίσταται θεσμικό πλαίσιο για την ίδρυση και λειτουργία Κοινωνικών Φαρμακείων».
Με το ανωτέρω έγγραφο το Υπουργείο Υγείας αποδέχεται πλήρως την θέση του Π.Φ.Σ. ότι δεν υφίσταται θεσμοθετημένο, καθορισμένο και σαφές πλαίσιο σύμφωνα με την κείμενη φαρμακευτική νομοθεσία το οποίο να ορίζει την ίδρυση και λειτουργία των κοινωνικών φαρμακείων.
Συνεπώς τίθεται πέραν πάσης αμφιβολίας μείζον ζήτημα νομιμότητας ως προς την ίδρυση και λειτουργία των κοινωνικών φαρμακείων από οιονδήποτε φορέα.
Λαμβανομένων υπ’ όψιν των ανωτέρω και κυρίως το ανωτέρω έγγραφο του Υπουργείου Υγείας παρακαλούμε όπως άμεσα α) οι Φαρμακευτικοί Σύλλογοι ενημερώσουν τα μέλη τους, και β) οι Περιφέρειες ενημερώσουν τους Δήμους της περιφέρειάς τους αναφορικά με το ζήτημα νομιμότητας ίδρυσης και λειτουργίας των κοινωνικών φαρμακείων.
Είμαστε στην διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνηση.